Door F.Guiot, dermatoloog
De esthetische geneeskunde blijft evolueren, specialiseren en zich onmisbaar maken. Wegens haar ernstige aanpak, haar respect voor de deontologie en haar voortgezette opleidingen heeft de Belgische vereniging voor esthetische geneeskunde het kader geschapen om de niet-chirurgische esthetische geneeskunde te verheffen tot de rang van specialiteit.
Een overzicht van de nieuwe technologieën voorgesteld op het 27e congres van de Belgische vereniging voor esthetische geneeskunde (Brussel 28-29 april 2017)
Esthetische flebologie
Volgens Alain Colignon steunt een goed onderzoek op de analyse van de reflux bij het Valsalva-maneuver. Als die negatief is, is het aanbevolen om een transilluminatie uit te voeren en het stadium te bepalen (Stadium I: microsclerose, stadium II: microsclerose of flebectomie, stadium III: flebectomie). Als het resultaat positief is met een kaliber > 8 mm: de behandeling moet chirurgisch gebeuren, indien < 8 mm, dan kan een transilluminatie het stadium en de overeenkomstige behandeling bepalen. Tijdens zijn presentatie belichtte Jean Hébrant, de congresvoorzitter, de verschillende complicaties van sclerose. Er zijn pigmentvlekken aanwezig als er een aanzienlijke ontsteking was met aanwezigheid van bloed in het bloedvat. Indien nodig wordt een thrombectomie uitgevoerd (heel gemakkelijk, met een kleine incisie). Hyperpigmentatie kan worden behandeld met een TCA-peeling. Kleine necroses zijn een complicatie van sclerose. Rode telangiectasieën zijn de meest scleroseresistente.
Welke lasers voor bloedvaten en rode laesies?
Er bestaan verscheidene types van vasculaire lasers volgens de uitgezonden golflengte: de KTP-laser (532 nm), gepulseerde kleurenlasers (585 tot 595 nm), … Dankzij dit ruime aanbod is het mogelijk een behandeling voor te stellen bij verschillende indicaties en verschillende vasculaire problemen. De voorkeur voor een techniek blijft de keuze van een ervaren arts, waarbij idealiter verschillende technieken beschikbaar zijn om de meest aangepaste behandeling te kunnen kiezen op basis van de indicatie, aldus Doctor David Michel.
Afhankelijk van het stadium van de erythrose gebruikt men de KTP-laser of de gepulseerde kleurenlaser, maar ook de Nd-laser met lange puls en gepulseerd licht. Een enkele sessie met een gepulseerde kleurenlaser met pulsen van 0.5, 1.5 of 3 ms geeft een goed resultaat. Dit is de eerstekeus techniek aangezien in een erythrose alleen kleine bloedvaten worden aangetroffen (0.05 tot 0.1 mm) wat neerkomt op een thermische relaxatietijd kleiner dan of gelijk aan 1.5 msec. Ook kan gebruik worden gemaakt van de nieuwe KTP-lasers of de nieuwe IPL met korte pulsen (3 ms) op grote oppervlakken, maar het is niet geweten of laatstgenoemde technieken een zo hoog piekvermogen hebben als de gepulseerde kleurenlaser.
Kortom, wij onthouden:
– Fijne bloedvaten: korte pulsen (0.5-6 ms)
– Grote bloedvaten: lange pulsen (10-40 ms)
– Diepe gelegen bloedvaten: de grootste spotdiameter + de langste golglengte + lange pulsen gecombineerd met een goede afkoeling
– Matte huid: de hoogste golflengten + de langste pulsen + geen hoge frequenties + goede afkoeling
– Geen overlapping: 10%
Een enkele sessie leidt al tot een goed resultaat, maar een tweede sessie verbetert nog het uiteindeljike uitzicht. Bij weigering van purpura door de patiënt, worden langere pulsen gebruikt (6 tot 10 ms) maar dan zijn ten minste 3 sessies nodig en het resultaat is minder goed dan de purpuratechniek. Sclerotherapie blijft de beste behandeling voor telangiectasieën van de onderste ledematen. Lasers kunnen worden gebruikt als er sclerose-intolerantie bestaat, of matting of als de te behandelen zone heel groot is. De YAG 1064 Long Pulse lasers zijn de eerstekeuze behandeling van telangiectasie van de onderste ledematen. Het gaat om een polyvalente laser, die geschikt is voor een brede waaier van indicaties. Zijn grote werkingsdiepte kan evenwel in het onmiddellijke vervolg onzichtbare schade veroorzaken, waardoor deskundigheid van de gebruiker noodzakelijk is. Hij zendt een bundel uit met een golflengte van 1 064 nm, die weinig wordt geabsorbeerd door oxyhemoglobine en melanine, maar tot een goede diepte in de huid doordringt, wat een voordeel, maar ook een nadeel is voor wie de techniek niet beheerst.
De YAG 1064 laser is in het bijzonder aangewezen voor de behandeling van telangiectasie van de onderste ledematen, vooral als ze blauwachtig zijn en een diameter >1 mm hebben.
Zijn indicaties zijn beperkt als het gaat om rode en heel fijne bloedvaten van het type « matting ». Hetzelfde geldt voor bepaalde KTP-lasers (532NM). Voorts, aangezien de spotdiameters vrij klein zijn, zijn deze behandelingen tijdrovend. Een oplossing bestaat erin een dubbele golflengte te gebruiken: gepulseerde kleurenlaser en YAG 1064 LP. Concreet wordt de eerste bestraling uitgevoerd met de gepulseerde kleurenlaser op de telangiectasie, zodat oxyhemoglobine wordt omgezet in methemoglobine, dat een doelwit wordt voor de YAG. Zo kan het bloedvat vollediger worden afgebroken en kan grondiger worden gewerkt.
Voor couperose en telangiectasie in het gezicht:
– 1e keuze: gepulseerde kleurenlaser (CPL), KTP, IPL (riskanter: yag 1064, diode, Alexandriet). 50 tot 90% verbetering in 1 tot 3 sessies, gespreid over 1 tot 2 maanden.
Spottest uitvoeren in randzone.
– Keuze van KTP (532 nm): voor goed geïndividualiseerde bloedvaten met weinig erythrose. Weinig pijnlijk. Oedeem 3 dagen voor ernstige couperoses.
– Keuze van CPL (595 nm): heel goed voor fijne bloedvaten. Veel purpura op fijne bloedvaten (gebruik van korte pulsen). Voor grotere bloedvaten: verscheidene subpurpura passages (20 ms).Voor erythrocouperose
(telangiectasie en diffuus erytheem):
– Rosacea: CPL of KTP of IPL. (Yag weinig doeltreffend)
– Zuivere erythrose: CPL en IPL (1e filter ad 560)
– Belang van combinatie van technieken: bv.: afwisselende KTP en CPL.Voor erythrosis coli
– 1e keuze: CPL, 3 sessies over 2-3 maanden. PAM 10 mm, 0.5 ms/ 4 tot 5 d
De geleidelijke technologische verbeteringen van de vasculaire lasers maken het vandaag mogelijk om het aantal sessies en de duur ervan te beperken. De keuze van de juiste techniek op basis van de te behandelen laesie is specialistenwerk.
Esthetische geneeskunde thuis: de home devices (HD)
LHD zijn een markt in volle ontwikkeling: 1,9 miljard wereldwijd, met naar raming 3 miljard in 2020. De trends lopen uiteen afhankelijk van het continent: in Europa voelen patiënten zich vooral aangesproken door HD voor epilaties, in de USA zijn het de HD voor reiniging en peeling, in Korea gaat meer aandacht naar de HD tegen veroudering. Het werkingsprincipe van deze toestellen probeert zich te spiegelen aan datgene dat wordt gebruikt bij de technologieën van de artsen waarvan de efficiëntie al bewezen is. Deze HD gaan van kleine echte lasers tot gepulseerd licht (I.P.L.). Het commerciële argument, in het geval van HD, legt het accent op de doeltreffende golflengten voor beharing, gebruikseenvoud thuis en een aantrekkelijke prijs. Globaal genomen hebben de ondernemingen die HD op de markt brengen slechte klinische studies uitgevoerd: niet dubbelblind, op weinig patiënten, gesponsord door het merk. Deze HD hebben weinig nevenwerkingen.
Weinig systemen werden klinisch geëvalueerd met publicaties in tijdschrijften met een leescomité.
Een publicatie (Town GA Cosmetic Laser Therapy 2007) analyseerde de bijsluiters en de toestellen. De vaststelling is duidelijk:
– Er bestaan grote verschillen tussen de flashlampen op het vlak van spectrumspreiding van het uitgezonden licht.
– De studie van de spectrotemporale emissie toont aan dat sommige I.P.L. hun energie slechts een vijfde van de emissieduur efficiënt afgeven.
– Sommige machines zenden een te lage fluence uit om een therapeutisch effect te kunnen hebben
De reglementaire situatie van deze systemen is onduidelijk, maar omdat de « grote » merken zich op de consumptiemarkt begeven, zal het grote publiek gesensibiliseerd worden voor lasersystemen en gepulseerde lampen voor epilatie.
Op termijn zullen deze HD wellicht een aantal medische handelingen met weinig toegevoegde waarde vervangen, maar ze zullen nooit hetzelfde vermogen hebben als die van de gezondheidsprofessionals. Gezien hun geringe efficiëntie vormen ze nauwelijks een bedreiging voor de dermatologen. Integendeel, patiënten die ontgoocheld zijn over hun HD, zullen de neiging hebben hun heil te zoeken in onze krachtigere machines.